این تحقیق به‌منظور اندازه‌گیری غلظت فلزات جیوه، روی، سرب و کادمیوم در بافت عضله ماهی‌های کپور معمولی (Cyprinus carpio)، کپور سرگنده (Hypophthalmichthys nobilis)،کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella)و کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrixs) از ۳ استخر پرورش ماهیان گرمابی شهر ساری و ارزیابی ریسک خطر در اثر مصرف این ماهیان برای مصرف‌کنندگان در سال ۱۳۹۹ انجام شد. جهت بررسی غلظت فلزات در ماهیان، ۱۴۴ نمونه ماهی از استخرهای پرورش ماهیان گرمابی شهر ساری برداشت شد.جهت آماده‌سازی و هضم شیمیایی نمونه‌های ماهی از روش استاندارد MOOPAM استفاده شد. غلظت فلزات جیوه، روی، سرب و کادمیوم موجود در بافت ماهیان به روش کوره گرافیتی توسط دستگاه جذب اتمی Perkin-Elmer اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد بیشترین غلظت فلز در عضله ماهی‌های موردمطالعه مربوط به فلز روی، در ماهی کپور علفخوار به میزان۸۶/۰±۴۵/۷ و کمترین غلظت مربوط به فلز جیوه در ماهی کپور معمولی به میزان ۰۰/۰±۰۱/۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن خشک بود. بیشترین غلظت فلزات جیوه، روی، سرب و کادمیوم در ماهی‌های موردمطالعه به‌صورت: جیوه در ماهی‌های کپور سرگنده، علفخوار و نقره‌ای (۰۰/۰±۰۲/۰)، روی در ماهی کپور علفخوار (۸۶/۰±۴۵/۷)، سرب در ماهی کپور سرگنده (۴۵/۰±۹۷/۰) و کادمیوم در ماهی کپور سرگنده (۲۲/۰±۴۱/۰) مشاهده شد. رابطه جیوه< کادمیوم< سرب<روی بین فلزات در ماهی‌ها وجود داشت. میانگین مقدار پتانسیل خطر (THQ)برای فلزهای جیوه، سرب، روی و کادمیوم کمتر از یک به دست آمد. میزان شاخص خطر کل ((HI )Hazard Index ) برای ماهی‌های کپور معمولی، کپور نقره‌ای، کپور علفخوار برابر ۳۶/۰ و برای کپور سرگنده ۴۲/۰بود که نشان‌دهنده عدم وجود پتانسیل ریسک خطر برای مصرف‌کنندگان بود. غلظت پایین فلزات سنگین در ماهی‌های کپور معمولی، کپور سرگنده، کپور علفخوار و کپور نقره‌ای پرورشی استخرهای ماهیان گرمابی شهر ساری کمتر از مقدار مجاز مشخص‌شده توسط آژانس حفاظت محیط‌زیست ایالات‌متحده (USEPA) و وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان (MAFF) بود؛ بنابراین مصرف این ماهیان خطری برای سلامتی مصرف‌کنندگان ازنظر فلزهای جیوه، روی، سرب و کادمیوم ندارد.
Hosseinzadeh Aski M A, Ghobadi S, Alijani Ardeshir R, Manouchehri H. The Assessment of the concentrations of heavy metals in Carps of hydrothermal fish farming and the hazard of their consumption. 3 2022; 14 (1) :69-80 URL: http://jmb.ahvaz.iau.ir/article-1-961-fa.html
حسین زتده اسکی محمدعلی، فبادی شایان، غسکری ساری ابوالفضل، علیجانی اردشیر رشید، منوچهری حامد. بررسی غلظت فلزات سنگین در بافت عضله کپور ماهیان پرورشی و ارزیابی ریسک غذایی ناشی از مصرف آن‌ها. زیست شناسی دریا. 1401; 14 (1) :69-80
