بررسی فراوانی، پراکنش و تنوع ماهیان مصبی و رودخانهای شلمانرود
(حوضه جنوب غربی دریای خزر- استان گیلان)
|
داود شاهنظری کرباسرایی، سیدحامد موسوی ثابت، صابر وطن دوست |
|
|
چکیده: (1347 مشاهده) |
شناخت تنوع زیستی هر زیستبوم از دیدگاه حفاظتی بسیار پراهمیت میباشد. بهمنظور بررسی فراوانی، پراکنش و تنوع زیستی ماهیان شلمانرود در استان گیلان، نمونهبرداریهای فصلی از تابستان 1396 تا بهار 1397 از 7 ایستگاه (با فواصل پنج کیلومتری، از ارتفاع 371 تا 28-) بهوسیله ادوات صیادی الکتریکی صورت پذیرفت. درمجموع 978 عدد ماهی صید شدند که پس از بررسیهای زیستسنجی و عکسبرداری بهصورت زنده رهاسازی شدند. مجموعه هجده گونه ماهی شناسایی شدند که متعلق به 6 خانواده، به ترتیب تنوع شامل کپور ماهیان (Cyprinidae) با 11 گونه، گاو ماهیان (Gobiidae) با 3 گونه و کفال ماهیان (Mugilidae)، سگماهیان جویباری (Cobitidae)، رفتگر ماهیان رودخانهای (Nemacheilidae) و آزادماهیان (Salmonidae) هرکدام با 1 گونه بودند. ازنظر تنوع گونهای بیشترین فراوانی متعلق به خیاطهماهی سمیعی (Alburnoides samiii) با 72/14% و سیاه ماهی رازی (Capoeta razii) با 42/14% بود. بیشترین و کمترین فراوانی نسبی به ترتیب در ایستگاه کهلستان و دریاکنار به میزان 76/20 و 73/5 درصد به دست آمد که بین ایستگاهها اختلاف معنیدار وجود داشت (05/0P<). بیشترین و کمترین فراوانی نسبی فصلی به ترتیب در تابستان و زمستان به میزان 01/32 و 43/19 درصد محاسبه گردید. همچنین بیشترین میزان شاخص شانون در بهار در ایستگاههای لیارود، کهلستان و خرشتم به میزان 882/0، در تابستان در ایستگاه خرشتم به میزان 908/0، در پاییز در ایستگاه کهلستان به میزان 894/0 و در زمستان در ایستگاه ولیسه به میزان 902/0 به ثبت رسید که اختلافات بین ایستگاهها معنیدار بود ولی بین فصول معنیدار نبود. بیشترین میزان شاخص غالبیت سیمپسون در فصول بهار، تابستان و پاییز در ایستگاه لیارود به ترتیب به میزان 923/1، 536/2 و 811/1 و در فصل زمستان در ایستگاه بلوردکان به میزان 618/1 به ثبت رسید. میانگین شاخص غالبیت سیمپسون بین ایستگاهها و فصول مختلف دارای اختلاف معنیداری بود (05/0P<). حضور گونههای اندمیک و کاهش معنادار ماهیان بزرگجثه در شلمانرود (احتمالاً بهواسطه صید بیرویه، آلودگیها و سموم) ضرورت حفاظت از این زیستبوم را بیشازپیش نشان میدهد. |
|
واژههای کلیدی: تنوع زیستی، دریای خزر، پراکنش ماهیان، شلمانرود، استان گیلان. |
|
متن کامل [PDF 770 kb]
(1839 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
شیلات دریافت: 1399/11/21 | پذیرش: 1399/7/10 | انتشار: 1399/7/10
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|