|
ارزیابی تجمع زیستی آلاینده فلزی سرب در دو بخش زنده و غیر زنده رسوبات ساحلی دریای خزر
|
نگین بایرامی   ، ابراهیم فتائی ، مرجانه خراط صادقی ، آرش جوانشیر خویی |
| دانشیار، گروه علوم و مهندسی محیط‌زیست، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران |
|
|
چکیده: (1695 مشاهده) |
| تجمع زیستی فلزات سنگین در زنجیرههای غذایی یکی از مهمترین معضلات زیست‌محیطی و بهداشتی اکوسیستمهای آبی میباشد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی مقدار جذب فلز سرب توسط Gammarus sp. و رسوب در منطقه ساحلی سیسنگان دریای خزر به اجرا درآمد. در این تحقیق Gammarus sp. به‌عنوان کف زی غالب داخل رسوبات نرم به‌عنوان شاخص زیستی جذب آلودگی سرب در سال 1394 موردبررسی قرار گرفت. در این آزمایش غلظت سرب پایین‌تر از غلظت مهلک آن برای گاماروس در نظر گرفته شد. محلول فلز سرب از ظروف (مزوکوم) حاوی گاماروس و رسوب عبور داده شد و نمونهبرداری به ترتیب در زمانهای تماس صفر (نمونهی شاهد)، 30، 60، 90، 150، 210 و 270 دقیقه انجام گرفت. پس از آمادهسازی نمونهها، بهمنظور تعیین غلظت سرب از دستگاه ICP-OES استفاده گردید. طبق نتایج آزمون واریانس یک‌طرفه، میانگین مقدار جذب فلز سرب در بین زمانهای مختلف این آزمایش نسبت به یکدیگر معنیدار بودند (005/0P<). بیشترین مقدار سرب انباشته‌شده در بدن این جاندار در بازهی زمانی 150 دقیقه برابر با 693/21 میکروگرم بر گرم بود. بیشترین نرخ جذب در بازهی زمانی 150 دقیقه برابر با 211/0 میکروگرم بر گرم دقیقه به دست آمد. همچنین کمترین مقدار سرب جذب‌شده در بازهی زمانی 30 دقیقه با مقدار 052/0 میکروگرم بر گرم دقیقه مشاهده گردید. بیشترین میزان نرخ جذب سرب در رسوب در بازهی زمانی 30 دقیقه مشاهده گردید. بیشترین و کمترین میزان نرخ جذب فلز سرب توسط رسوب در زمانهای 30 و 210 دقیقه به ترتیب برابر با 0219/0 و 0001/0 میکروگرم بر گرم دقیقه بود. نتایج به‌دست‌آمده در این تحقیق به‌خوبی نشان‌دهنده‌ی توان بالای Gammarus sp. در جذب فلز سرب بود. نتایج مشخص نمود که مقدار فلز سرب در طول آزمایش در بدن گاماروسها افزایش یافت. لذا اینگونه میتوان استنباط نمود که این جاندار مکانیسمی جهت کنترل ورود یا تنظیم این فلز را ندارد و با توجه به نتایج مربوط به مقدار جذب این فلز، میتوان گفت گاماروسها توان بالاتری در جذب و تجمع فلز سرب را دارند. |
|
| واژه‌های کلیدی: تجمع زیستی، سرب، گاماروس، دریای خزر، ساحل سیسنگان. |
|
|
متن کامل [PDF 1081 kb]
(1658 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
شیلات
دریافت: 1399/9/5 | پذیرش: 1399/7/10 | انتشار: 1399/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
