شناسایی مولکولی گونههای اقتصادی ماهیان خلیجفارس ازجمله هامور ماهیان، در راستای حفاظت از منابع گونههای بومی ضروری به نظر میرسد. بدین منظور در این مطالعه نمونهبرداریها از سه گونه هامور ماهیان شامل Epinephelus coioides ، Epinephelus radiates و Epinephelus areolatus از آبهای پیرامون جزایر قشم و هرمز در تابستان سال 1401صورت گرفت. استخراج DNA انجام و تکثیر قسمتی از ژنوم mtDNA بانام COI با استفاده از PCR انجام گردید. تجزیهوتحلیل رابطه فایلوژنی با استفاده از رسم درخت مدل Neighbor Joining بر اساس فاصله ژنتیکی گونههای موردمطالعه انجام شد. نتایج نشان دادند که در کلاید نخست نمونه بدست آمده از گونههای E. radiates و E. coioides در دو خوشه متفاوت قرار گرفتند. در همین رابطه نمونه E. coioides در کلاستر اول همراه با نمونههایی از قطر و پاکستان و نیز نمونههایی از همینگونه از خلیجفارس خود را نشان دادند. در خوشه دوم از کلاد نخست گونه E. radiatus همراه با نمونههایی از هندوستان، تایوان، چین و کانادا قرار گرفتند. نمونههای گونه E. areolatus با نمونههایی از هندوستان و مصر در کلاد دوم قرار گرفتند. آنالیز درخت فیلوژنتیک بیانگر شناسایی یک هاپلوتایپ جدید از گونه E. radiatus با اختلاف ژنتیکی معنادار از دیگر نمونههای ثبتشده در بانک جهانی ژن بود. این در حالی بود که توالی گونه E. radiatus تاکنون از ایران گزارش نشده بود. در مطالعات تکمیلی میتوان گونه E. radiatus را بهعنوان گونهای جدید و بومی منطقه شرقی خلیجفارس در نظر گرفت. نتایج آنالیز DNA میتوکندری، ضمن شناسایی و تعیین قرابت ژنتیکی 3 گونه هامورماهیان واگرایی ژنتیکی معناداری میان گونههای موردمطالعه تائید مینماید. نتایج این مطالعه نقش مؤثری در بهرهبرداری پایدار، حفاظت از تنوع زیستی و مدیریت شیلاتی هامور ماهیان ایفا مینماید. همچنین دانش فنی شناسایی مولکولی گونههای مختلف هامور ماهیان را توسعه میدهد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
شیلات دریافت: 1402/10/21 | پذیرش: 1402/2/2 | انتشار: 1402/2/2