۴ نتیجه برای استان هرمزگان
آذر باقری، مهناز سادات صادقی، بهنام دقوقی ،
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۲ )
چکیده
زیست شناسی تغذیه ماهی طلال (Rastrelligerkanagurta)در آبهای شمالی خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) طی چهار فصل از پاییز۱۳۹۰ تا تابستان۱۳۹۱ به صورت فصلی بررسی شد. ۱۸۰ نمونه به صورت تصادفی از مراکز تخلیه صید در بازار بندر عباس جمع آوری گردید.نتایج حاصل از بررسی محتویات معده نشان داد که رژیم غذایی اصلی این ماهی شامل پلانکتون‌ها(۹۳ درصد) و درصد کم‌تری شامل ماهیان سطح زی‌ریز(۷ درصد)میباشد.در بینپلانکتون‌ها، پلانکتون‌های جانوری درصد عمده غذا(۵۵ درصد) را تشکیل می دادند که بیش‌تر شامل سخت پوستان(اکثرا کوپه پودا)با۸۱ درصد و نرمتنان (اکثرا دوکفه‌ای‌ها)با۱۰درصد بودند.کوپه پودابا ۷۱ درصد بیش‌ترین سهم را دربین پلانکتون‌های جانوری داشته وپلانکتون‌های گیاهی درصد کم‌تری را به خود اختصاص داده است(۴۵ درصد).همچنین ماهی موتو (Encrasicholinapunctifer)تنها ماهی موجود در معده نمونه‌های مورد بررسی بود.شاخص خالی بودن معده ۵۵/۳۰ (نسبتا پرخور) وشاخص پری معده ۴۴/۲۹ بود.بیش‌ترین میزان شاخص معدی (GaSI) در فصل پاییز (۱۵/۲)وکمترین میزان آن در فصل زمستان (۱۲/۱) بود.ضریب وضعیت ماهی طلال در طی دوره بررسی۹۷/۱۷۶۹ونسبتطول روده به طول چنگالی ۳۹/۲بدست آمد.
همیرا آگاه، سجاد آستانی، سید محمدرضا فاطمی،
دوره ۹، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۶ )
چکیده
آلودگی یکی از مهمترین مسائل مطرح در حفاظت دریاها و حفظ تعادل بوم شناختی آب ها است. اگرچه آلاینده ها برای مدت طولانی در رسوبات باقی می مانند، ولی در اثر فعالیتهای زیست شناختی و تغییر شرایط فیزیکی و شیمیایی، وارد آبهای فوقانی می شوند. فلزات سنگین به ویژه جیوه به دلیل سمیت و پایداری در محیط زیست از نظر سلامت عمومی حائز اهمیت هستند. به منظور تعیین میزان آلودگی جیوه و متیل جیوه در رسوبات آبهای ساحلی استان هرمزگان، ۵۱ نمونه رسوب از ۶ ترانسکت واقع در تنگه هرمز، جزیره لارک، جزیره فارور، جزیره قشم، اطراف تنب بزرگ و جزیره لاوان از ۳ عمق در سال ۱۳۸۷، تهیه شد. نمونه ها پس از آمادهسازی و هضم اسیدی، توسط دستگاه Cold Vapor Atomic Absorption Spectrometry آنالیز شدند. نتایج پژوهش نشان داد ترسیب جیوه در رسوبات اعماق اطراف جزایر لارک و فارور بیش از سایر ایستگاه ها و سایر اعماق است. حداقل و حداکثر میزان جیوه اندازهگیری شده در رسوبات استان هرمزگان متعلق به رسوبات عمق ۲۴ متری اطراف جزیره لاوان و رسوبات عمق ۹۴ متری در تنگه هرمز به ترتیب برابر با ۱۲ و ۵۵ نانو گرم در گرم وزن خشک می باشند. دامنه تغییرات متیل جیوه از ۰۹/۰ در عمق ۵۹ متری جزیره لارک تا ۴۱/۰ نانو گرم در گرم وزن خشک در عمق ۸۵ متری جزیره لاوان اندازه گیری شد. حداکثر میزان جیوه کل در رسوبات ترانسکت جزیره لاوان شامل سه عمق برابر با ۴۳ نانو گرم در گرم وزن خشک بود که حدوداً ۷۰ درصد بیش از میانه جیوه در رسوبات ترانسکت جزیره تنب بزرگ (۳/۲۹ نانو گرم در گرم وزن خشک) میباشد.
موسی کشاورز، مریم سیوف جهرمی، عبدالرضا دباغ،
دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۹ )
چکیده
مشتا (Hadrah در زبان عربی) نوعی تله ثابت بین جزرومدی است که از قدیمی‌ترین انواع وسایل ماهیگیری در کشورهای حوزه خلیج‌فارس ازجمله سواحل جنوبی ایران به شمار می‌رود. داده‌های کامل در مورد جمعیت صیدشده توسط مشتا ازنظر گونه و کمیت برحسب تن در سال در دوره‌های ۲۰۰۷ - ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳-۲۰۱۷ مربوط به استان هرمزگان، از سازمان شیلات ایران جمع‌آوری و در محیط اکسل تحلیل شد تا نشان‌دهنده میزان توده صیدشده و وضعیت تجاری صید به ساحل آورده شده آبزیان باشد. در ایران، مشتا تنها در استان‌های جنوبی یافت می‌شود. در استان هرمزگان از آن‌ها برای درآمد معیشتی استفاده می‌شود. بسیاری از گونه‌های تجاری ازجمله ماهی‌های دمرسال و پلاژیکی، میگو و خرچنگ‌ها، توسط این وسیله صید می‌شوند. علاوه بر این، برخی از آبزیان مانند لاک‌پشت‌های دریایی و مارهای دریایی ممکن است بهعنوان صید ضمنی باشند. نتایج نشان داده است که بیش از ۳۴ گونه آبزی را می‌توان بهصورت مشتا در منطقه ساحلی استان هرمزگان صید کرد. تجزیه‌وتحلیل ترکیب صیدی نشان می‌دهد که در استان هرمزگان، ماهیان استخوانی با ۶۶/۵۹ درصد سهم عمده‌ای در ترکیب صید مشتا دارد. سپس ماهیان غضروفی با ۴۱/۲۰ درصد و سخت‌پوستان با ۹۰/۱۸ درصد در ترکیب صید قرار دارند و در انتها سرپایان حداقل سهم را دارند (۰۲/۱ درصد). به‌علاوه گونه‌های Himantura sp. (۷۶/۱۰ درصد)، Himantura sp. (۶۷/۴۹ درصد)، Metapenaeus affinis و Fenneropenaeus merguiensis (۹۰/۱۸ درصد)، Portunus pelagicus (۳۲/۱۶ درصد)، Arius sp. (۱۵/۱۸ درصد)، Liza klunzingeri (۴۳/۱۰ درصد)، Pseudorhombus arsius (۱۳/۱۶ درصد)، Portunus pelagicus (۰۴/۱۳ درصد) Metapenaeus affinis و Fenneropenaeus merguiensis (۲۵/۱۵ درصد) گونه‌های غالب صید مشتا به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۷، ۲۰۰۸، ۲۰۰۹، ۲۰۱۰، ۲۰۱۳، ۲۰۱۴، ۲۰۱۵، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ بود‌ه‌اند. علاوه بر این، نتایج نشان‌دهنده کاهش ماهیگیری در دوره دوم صید، ۲۰۱۳-۲۰۱۷، (به‌طور متوسط ۴۱۰۲ تن بر سال) در مقایسه با دوره اول (۲۰۰۷-۲۰۱۰، با میانگین ۱۰۵۳۵ تن بر سال) است.
مرتضی زارعی، مجتبی ذاکری،
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
توجه به سواحل بهعنوان اصلی‌ترین سکونتگاه برای انسان درگذر زمان و برنامه‌ریزی به‌منظور توسعه مطلوب این سکونتگاه‌ها در مناطق ساحلی اساس دستیابی به توسعه پایدار در این مناطق میباشد. بدین سبب در پژوهش حاضر ارزیابی توسعه سکونتگاه‌های انسانی بهعنوان یکی از کاربری‌های توسعه‌ای باهدف ارائه برنامه راهبردی توسعه مطلوب این کاربری در سواحل استان هرمزگان در سال‌های ۹۸-۱۳۹۷ با استفاده از مدل تلفیقی SWOT-ANP در راستای مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی به انجام رسیده است. در این پژوهش ضمن شناسایی توانایی‌ها و ظرفیت‌های بالقوه این استان، به‌طور خاص سکونتگاه‌های انسانی آن موردبررسی قرارگرفته است. بدین منظور در ابتدا عوامل داخلی و خارجی راهبردی محیط تحت بررسی شناسایی شد. سپس به‌منظور ارزیابی و اولویت‌بندی این عوامل و تدوین راهبردهای پیشنهادی از فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP) و نرم‌افزار Super decision در ماتریس SWOT استفاده گردید. نتایج نشان داد که با ارزیابی‌های به‌عمل‌آمده راهبردهای جلوگیری از تغییر کاربری غیراصولی اراضی از طریق تدوین و اجرای برنامه مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی، ایجاد و تقویت نهاد مرتبط با توسعه مطلوب سکونتگاه انسانی و برنامه‌ریزی صحیح برای حل مشکلات سکونتگاه‌های موجود، استفاده از توان مشارکتی مردم در مراحل برنامه‌ریزی، مدیریت شهری و فرهنگ‌سازی متناسب با جامعه محلی، تأمین امنیت اقامت و به رسمیت شناختن حق سکونت برای ایجاد حس مالکیت جهت بهسازی منازل مسکونی در سواحل استان که جزو راهبردهای (ST) می‌باشند با امتیاز ۳۵۸/۰ بهعنوان بهترین راهبردها و تدوین برنامه‌های جامع محیط‌زیست سواحل استان و مدیریت یکپارچه محیط‌زیست شهری، بهبود کالبدی وضعیت سکونتگاه‌ها با ارائه تسهیلات بلندمدت و ارتقاء کیفیت سکونتگاه‌ها، اعمال سیاست‌های تمرکززدایی و جلوگیری از رشد بی‌رویه سکونتگاه‌ها در مرکز استان، اجرای طرح جامع مدیریت استان برای بهبود کیفیت رفاه اجتماعی عمومی در راستای توسعه پایدار که جزو راهبردهای (SO) می‌باشند با امتیاز ۲۹۲/۰ در اولویت بعدی راهبردهای توسعه مطلوب سکونتگاه انسانی در سواحل استان قرار گرفتند.
